Balıkların Taze Kalmasını Sağlayın
Öncelikle balıkların avlanma esnasında lezzetinin kaçmasını veya bozulmasını önlemek gerekir. Eğer balığı kendiniz avlayacaksanız bu süreç saatler alacaktır ve ilk başlarda yakaladığınız balıklar zaman içerisinde ölecek ve ortamın sıcaklığına göre lezzetini kaybedecek veya daha da önemlisi bozulabilecektir.
Bu durumu engellemek için öncelikle ya balıkları canlı tutacaksınız ya da soğuk bir ortamda muhafaza edeceksiniz. Balık öldükten sonra çok hızlı bozulabilen ve insan sağlığına önemli etkileri olabilen bir gıdadır. Eğer hava sıcaklığı yüksekse ve balık kovada çok çabuk ölüyorsa mutlaka yanınızda bir buz kütleri veya soğutucu olmalıdır.
Özellikle ölmüş balığın su içerisinde kalması bozulma sürecini hızlandıracaktır. Bu durumda eğer bir tekne ile balığa gittiyseniz yakaladığınız balıkları bir poşete koyarak teknenin buzdolabında muhafaza etmeniz bir çözüm olacaktır. Balık koymak için bu imkâna sahip değilseniz, bir sepet temin edip balıkların sürekli suda olmasını sağlayarak da bu sorunu çözmeniz mümkün.
Benim de kullandığım bir diğer yöntem ise yakaladığınız balıkları hiç suyla temas ettirmeden soğuk ortamda muhafaza etmeniz. Bunun için piyasada oldukça uygun fiyata bulabileceğiniz termos çantalar var. Bu çantalardan bir adet temin edip, içerisine uygun büyüklükte bir kova koyarak(balığın ezilmesini önler) etrafında bulunan boşluklara küçük pet şişe ya da buz aküsü yerleştirdiğinizde, size uzun bir süre balıkların taze kalmasını sağlama imkânı verecektir. Bunlara ilave olarak balıkların üzerini nemli bir bezle örtmeniz de süreyi uzatacaktır.
Balıkların lezzetini koruması için mümkün olduğunca kısa sürede pişirilmesi gerekmektedir. En iyisi yakaladığınız gün içerisinde tüketmektir. Eğer bu mümkün değilse buzdolabında muhafaza ederek en geç 24 saat içerisinde tüketilmelidir. Bu sürenin geçirilmesi durumunda balığın lezzeti yok olmaya başlayacaktır. Her durumda balığı pişirmeden önce bozulmadığını kontrol etmek gerekir. Bir diğer seçenek olan derin dondurucu da ise 2-4 ay arası kalan balıklar tüketilmedi süre daha fazla olmamalıdır.
Önemli Not: Balık ve her türlü gıdayı derin dondurucuya atmadan önce mutlaka üzerine tarih yazın. Bu gıdanın dolapta kalma süresini tespit için çok önemlidir. Yine diğer önemli bir husus ise dolaba ilk attığınız ürünü yine ilk tüketin bu sizin güvenli bir stok yapmanızı sağlar.
Balıkları Fazla Pişirmeyin
Balıkların çok fazla pişirilmesi hem besin değerini olumsuz etkiler hem de lezzetinin kaybolmasına neden olur. Eğer balıklara diğer türlerindeki muameleyi yaparsanız lezzeti kaçmış bir balık elde etmeniz muhtemeldir. Çünkü balık eti çok kolay pişer ve çatalınızda dağılıverir.
Balığı pişirirken mutlaka birçok yardımcı ürünü de kullanacaksınız. Balık etinin lezzetini bastıran keskin tatlar, ortaya balıktan farklı bir ürün çıkmasına sebep olur. Balığın tadını tam olarak almak istiyorsanız en basit tariflere yönelmenizde fayda var. Bu biraz çay şekerli mi içilir, şekersiz mi? Sorusu gibidir. Lezzetli balık yapmanın temel kuralının ’’balığın taze olması gerektiği’’ olduğunu söylememe gerek yok sanırım.
Balıkları fazla pişirmeyin deyince yanlış bir anlama oluşmaması için kısa bir açıklama yapalım. Balıklar etin kalınlığına pişirme yöntemine ve pişirme ısısına göre farklı sürelerde pişer. Sizin yapmanız gereken balığı tarifte yer alan sürelerde pişirmektir. Fazla pişirmemek gerekir derken pişmemiş ya da çiğ yenir sonucu da çıkarılmamalıdır.
Pişirme Usullerine Göre Dikkat Edilecek Hususlar
Izgarada Pişirme
Bu konuya Torik Balığı Şiş yazımızda da değinmiştik. Bir balığı ızgara yapacaksanız ilk önce düşünmeniz gereken ızgaraya yapışmadan nasıl pişireceğiniz olmalıdır. Çünkü balık eğer önlem alınmadan direk ızgaraya atılırsa yapışacaktır ve hem et kaybınız, hem lezzet kaybınız olacak hem de balık eti kuruyacaktır.
Izgara da balık yapacaksanız ya bir sos hazırlayıp pişme esnasında balık etine süreceksiniz ya da balığı ve ilk başta ızgarayı yağlayacaksınız. Balık etini ızgaraya yerleştirirken önce ızgarayı yağlayıp sonra derili kısmı alta gelecek şekilde ızgaraya yerleştirmelisiniz. Bütün balıklar için böyle bir durum söz konusu olmayacaktır. Pişme esnasında ara ara hazırladığınız sostan sürerek kurumasını engellemelisiniz. Kurumuş bir balığın lezzeti olmayacaktır. Eğer sos hazırlamadıysanız sıvı yağ kullanabilirsiniz.
- Izgara Balık Sosu: Ayrı bir kapta hazırladığımız limon suyu, zeytinyağı, tuz, biber, soğan suyu (kuru soğanı rendeden geçirerek elde edebilirsiniz) ve defneyaprağı ilave edilmiş karışım içerisinde 1 saat kadar serin bir yerde bekletelim.
Bir tarafı yeterince pişen balığı ızgarada ters çevirip diğer tarafını da pişirin. Eğer ince bir fileto pişiriyorsanız ters çevirmenize gerek kalmayacaktır. Aksi takdirde dağılacaktır.
Tavada Pişirme
Tavada balık pişirecekseniz yağın yeterince ısındığına emin olduktan sonra balığı tavaya atın. Eğer yeterince ısınmadan atarsanız yağ balığın etinin iç kısımlarına kadar emilerek lezzetsiz bir hal alır.
Balığı tavaya ilk attığınızda en dış kısmı hızla pişerek bir tabaka oluşturur bu da balığın suyunun dışa çıkmadan pişmesini ve lezzetini korumasını sağlar. Bunu bir nevi etin mühürlenmesi gibi düşünebilirsiniz.
Eğer pişireceğiniz balık filetolar şeklinde ve ince ise o zaman kaplanması gerekecektir. Yapacağınız kaplama balık etinin korunarak pişmesini ve lezzetini muhafaza etmesini sağlayacaktır. Kaplama işini birkaç türlü yapabilirsiniz. Süt, yumurtayı çırpın filetoyu bu karışıma batırdıktan sonra galeta unu veya mısır ununa batırırsanız kalın bir kaplama elde edersiniz.
Balık etini hiçbir şekilde ezmeyin, bu balık etinin doğallığını yitirmesini ve şeklinin bozulmasını sağlar. Balık eti oldukça hassas bir ettir. Tavada balığın her iki tarafını da altın sarısı bir hal alacak şekilde orta ateşte pişirin.
Önemli not: Yağda balık kızarttıktan sonra bir kâğıt havlu serili kaba çıkarırsanız fazla yağlarından arınmış ve daha lezzetli olacaktır.
Fırında Pişirme
Balıklar fırında birçok farklı tarifle pişirilir. Tüm bunları ayrı ayrı anlatma imkânımız olmadığından kısa notlar geçelim istedim.
Fırında pişirilecek balıklar seçilirken genellikle büyük boy olanlar tercih edilmelidir. Tabi ki hamsiyi ayrı tutuyoruz. Fırında balık pişirirken işleri kolaylaştırmak için alüminyum folyo ve pişirme kâğıdından faydalanabilirsiniz. Balığın fırında kurumasını engellemek için ara ara kendi pişme suyundan üzerine gezdirin.
Tüm bu anlatılan yöntemlere ilave birçok balık pişirme yöntemi bulunur. Bunlar kiremitte, poşe, buğulama, mikro dalga fırında pişirme gibi sıralanabilir. Biz şimdilik en yaygın kullanılan temel üç yönteme değinmekle yetiniyoruz.
Balık hemen hemen herkesin severek yediği bir besin grubudur. Besleyicidir vücudumuzun ihtiyaç duyduğu besin öğelerini içerir. Balık ne kadar faydalı olsa da insanlar öncelikle balığı lezzeti için tüketir. Sizler de yukarıda anlatılanlara uyarak daha lezzetli balıkları sofranıza koyabilirsiniz.
Sofranızdan balığı eksik etmeyin.